Zawoja – Markowe Szczawiny

Różne przyczyny przez dwa lata trzymały nas z dala od Głównego Szlaku Beskidzkiego. Wreszcie stwierdziłyśmy, że trzeba nań wrócić, bo szkoda, żeby taka ciekawa trasa leżała i się marnowała. Poprzedni etap zakończyłyśmy zejściem z Babiej Góry. Należałoby ruszyć z przełęczy Krowiarki na wschód. Skoro jednak i tak miałyśmy znaleźć się u stóp najwyższego szczytu Beskidu Żywieckiego, postanowiłyśmy go nie pomijać. Po pierwsze Babia fajną górą jest i jej zdobywania nigdy dość. Po drugie, chciałyśmy przekonać się na własne oczy, jak też wygląda schronisko na Markowych Szczawinach po niedawnym gruntownym remoncie. W tym roku ekipę dzielnych zdobywców wzmocniła Jola, a na trasie Zawoja – Krowiarki towarzyszyli nam także początkujący wspinacze – jedenastoletni Jaś i dziewięcioletnia Sarenka wraz z mamą.

Pociągi i autobusy dowiozły nas na przystanek Zawoja Markowe pod wieczór. Wspinaczka szlakiem czarnym do schroniska na Markowych Szczawinach trwała około dwóch godzin – w sam raz, by zdążyć przed zmrokiem.

Wrażenia ze schroniska mamy zróżnicowane. Podobały się nam tendencje ekologiczne – instalacja baterii słonecznych i segregacja śmieci. Jednocześnie wraz z większą kubaturą i nowym wystrojem zrobiło się nieco hotelowo, a to do schroniska nie pasuje: np. w pokojach położono wykładzinę, która jest tu niepraktyczna i już zdążyła się trwale zaplamić. Łazienki bardzo eleganckie; ale prysznic trzeba było wziąć po ciemku, bo w kabinie nie działało światło. W pokoju zagęszczenie łóżek, niemal brak miejsca na plecaki. Takie drobiazgi trochę osłabiają dobre wrażenie.

Markowe Szczawiny – Babia Góra (1725 m n.p.m.) – przełęcz Krowiarki – Polica  (1369 m n.p.m.) – Hala Krupowa

Dziś ruszamy naszym czerwonym Głównym Szlakiem Beskidzkim. Z Markowych pniemy się przez przełęcz Brona na Babią Górę, jak zwykle podziwiając florę i wspaniałe widoki. Mam szczęście do tej góry: zawsze trafiam na piękną pogodę (nie licząc lodowatego wichru na szczycie, ale tego chyba po prostu nie da się uniknąć), która zdecydowanie nie jest tu normą.

Jaś i Sarenka docierają na wierzchołek przed resztą grupy. Ponieważ obiecali się nie kłócić, uzgodnili, że oboje weszli jako pierwsi.

Babia Góra.

Zejście do Przełęczy Lipnickiej, czyli Krowiarek, jest jak zwykle długie i męczące, głównie przez spore nachylenie, które nie służy kolanom. Na przełęczy miłe zaskoczenie – znów jeżdżą tędy busy (w 2010 nie było żadnej komunikacji zbiorowej). Jednak my z nich nie skorzystamy.

Po rozstaniu z naszymi towarzyszami czteroosobowa grupa przecina szosę i rusza w las w pasmo Polic, w stronę Hali Krupowej. Droga pnie się na kolejne górki raczej łagodnie, liczne odcinki są płaskie. Trasa jest jednak długa, a przynajmniej taka się wydaje po zejściu z Babiej. Do przełęczy Kucałowej i położonego 150 m dalej schroniska na Hali Krupowej docieramy zmęczone. Nastrój poprawia nam widok łąki przed schroniskiem: różowy obłoczek rdestu wężownika oświetlony rumianymi promieniami zachodzącego słońca.

Hala Krupowa – Bystra Podhalańska – Rabka

Schronisko na Hali Krupowej robi dobre wrażenie i w naszym prywatnym rankingu zgarnia masę punktów: jest czysto, przytulnie i ładnie. Z Przełęczy Kucałowej idziemy sobie przez las, trochę płasko, trochę w dół. Turystów poza nami brak, za to ścieżkę przebiega jakieś duże zwierzę kopytne.

Schronisko na Hali Krupowej.

Widok z Przełęczy Kucałowej - w oddali schronisko na Hali Krupowej.

W drodze ku Bystrej.

Schodzimy do wioski Bystra i tu nadchodzi pora na małe oszustwo. Do Rabki mamy stąd dwie godziny marszu wzdłuż ruchliwej szosy, co zwłaszcza przy lejącym się z nieba żarze nie wydaje się nam koniecznym etapem górskiej wędrówki. Podjeżdżamy busem do Jordanowa i stamtąd do Rabki. Oszczędność czasu i sił. Za to do naszej rabczańskiej kwatery, na samym krańcu miasta, na końcu długiej, stromej ulicy, wlekłyśmy się w pełnym słońcu długo i żmudnie. Dotarłybyśmy do celu ledwie żywe, gdyby nie dobry człowiek – pani, która przejeżdżając tamtędy samochodem nie tylko podwiozła dwie najbardziej zmęczone piechurki, ale jeszcze zawróciła, by zabrać pozostałe. Byłyśmy jej niezmiernie wdzięczne.

Rabka Zdrój – Maciejowa (815 m n.p.m.) – schronisko na Starych Wierchach (998 m n.p.m.) – Turbacz (1310 m n.p.m.)

Opuszczamy Beskid Żywiecki, witajcie Gorce. Czarnym szlakiem, który przechodzi akurat obok naszej kwatery, wspinamy się po dość stromym (i mocno nasłonecznionym) zboczem na Maciejową.

Nad Rabką - droga na Maciejową.

Tam wracamy na łono czerwonego szlaku, a potem metodycznie pniemy się coraz wyżej. Kolejny etap wędrówki wyznacza schronisko na Starych Wierchach. Schodzą się tu różne szlaki, czerwonemu do Obidowca (1106 m n.p.m.) towarzyszyć będzie zielony. Podążamy wzdłuż granicy Gorczańskiego Parku Narodowego, głównie przez las.

Widoczna po drodze Suhora ma równo 1000 m n.p.m., biała kropka to obserwatorium astronomiczne.

Szlak jest tu oznaczony dość dziwnie, więc trzeba zachować czujność. Droga tu i ówdzie rozjeżdżona, no i trzeba uważać na śmigających rowerzystów.  Tuż przed szczytem Turbacza – najwyższej góry Gorców – robi się bardziej stromo, a szlak kluczy po zboczu. Las na Turbaczu jest mocno zniszczony, zza połamanych drzew prześwitują dalekie widoki. N wierzchołku zastajemy schludne ławki i szpetny obelisk. Ma on upamiętniać tysiąclecie Polski, ale betonowe słupy nie najlepiej sprawdzają się jako pomniki

Na szczycie Turbacza

Schronisko na Turbaczu jest wielkie, ale mieszka się tam dość przyjemnie. Niestety, dwie z nas są chore. Postanowiłyśmy więc zmienić plany – skrócić męcząco długie trasy dzienne i podzielić je na krótsze odcinki. Udaje się zamówić nocleg w miejscowości Studzionki

Turbacz – Przeł. Knurowska – Studzionki

Na Długiej Hali.

Dalsza wędrówka przez Gorce. Oprócz nas nie ma nikogo, a droga prowadzi łagodnie poprzez hale. W związku z krótszą trasą zdecydowanie zmniejszyłyśmy tempo; sporo czasu poświęciłyśmy na dokształcanie się (dzięki tablicom informacyjnym na Długiej Hali), a następnie na relaks i upajanie się widokiem na Gorce, Pieniny i Zalew Czorsztyński.

Za Przełęczą Knurowską trzeba się trochę powspinać, ale niedługo. Studzionki okazują się wioseczką złożoną z kilku tylko domów – oazą spokoju, gdzie świetnie karmią. Na kolacji zebrała się zresztą ciekawa grupa wędrowców i łazików, snujących rozmaite podróżnicze opowieści.

Studzionki - Lubań (1211 m n.p.m.) – Krościenko

Rozdzielamy się: chore członkinie ekipy schodzą do szosy, by pojechać do Krościenka, Ania i ja idziemy zdobyć Lubań. Droga płaska, największe problemy sprawia pilnowanie szlaku, wyjątkowo kiepsko tutaj oznaczonego. Tuż przed szczytem właśnie wskutek marnych oznaczeń pozostawiało wątpliwości, czy iść w lewo - spokojnie po płaskim, czy w prawo  - drzeć ostro pod górę, szorując nosem po ziemi. Dla tych, którzy chcą dojść na wierzchołek jedynie słuszna jest opcja druga. Uznałyśmy to za test na morale turysty górskiego. Droga na szczyt jest nader stroma, ale krótka. Z Lubania zasadniczo roztacza się imponujący widok, ale tym razem nie roztaczał się, bo był szczelnie zasłonięty mgłą.

Popas w bazie namiotowej był krótki. Za to schodząc ku Krościenku mogłyśmy już podziwiać malownicze pejzaże, a także rzadki dzwonek dachówkowaty na łąkach.

Pod wieczór urządziłyśmy sobie jeszcze wycieczkę do Szczawnicy. Dla mnie było to interesujące, bo dawniej jeździłam tam co rok, ale od kilku lat nie zaglądałam już do Szczawnicy, a właśnie przez ten czas wiele się zmieniło. Sporo budynków odrestaurowano, betonowe budowle zastąpiono bardziej stylowymi. Największe wrażenie zrobił na nas Dworek Gościnny. Od czasów pożaru w 1962 istniała tylko jego podmurówka, teraz jest całe centrum kulturalne, które bardzo naturalnie wtopiło się w otoczenie – nie ma w sobie sztuczności stylizowanych na stare nowych budynków.

Krościenko  – Dzwonkówka (983 m n.p.m.) – Przehyba (1175 m n.p.m.)

Przeciąwszy Dunajec opuszczamy Gorce i wkraczamy w Beskid Sądecki. Za Krościenkiem wchodzimy też na teren Popradzkiego Parku Krajobrazowego. Dzisiaj droga wiedzie w górę i w górę – najpierw na Dzwonkówkę. Po drodze podziwiamy przydrożne kapliczki i dziwaczne formy buków i znów czujnie pilnujemy szlaku, który nie zawsze pokazuje się na rozstajnych drogach. Przy okazji dowiadujemy się, jak daleko stąd w Himalaje.

Praktyczna informacja na szlaku zawsze się przydaje. Jeszcze 2 lata i będziemy na miejscu.

Do przełęczy Przysłop schodzimy, nawet dość stromo. Stoi tu kilka gospodarstw. Nie lubię tego miejsca, mam w pamięci agresywne psy, które zaczepiały przechodniów, ale to było ładnych parę lat temu – tym razem przechodzimy nie niepokojone. Potem na górę zwaną Skałką znów trzeba się mozolnie wspinać przez las, choć trafiają się też urocze polany i miejsca widokowe. Ostatni odcinek przed Przehybą jest już łagodniejszy.

Schronisko na Przehybie też zmieniło się na korzyść. Przede wszystkim wymieniono, czy tylko pomalowano dach – dawniej kryty był srebrną blachą, która w dni słoneczne rozsyłała w promieniu wielu kilometrów dzikie błyski. Dobrym pomyłem jest sala edukacyjna, gdzie można nauczyć się rozpoznawać głosy ptaków i tropy leśnych zwierząt, a z tarasu miło oglądać rozległe widoki – rankiem Tatry prezentowały się stąd świetnie.

Przehyba - Radziejowa (1262 m n.p.m.) – Wlk. Rogacz (1182 m n.p.m.) – Rytro

Dziś dzień gada: najpierw trafił nam się wygrzewający się na ścieżce padalec, a potem żmija. Mogłyśmy obejrzeć, jak różnie poruszają się te beznogie stworzenia: jaszczurka jakby z wysiłkiem, wymachuje głową i ciągnie za nią resztę ciała, wąż sunie płynnie, gładko.

Na Radziejową (najwyższy szczyt Beskidu Sadeckiego) z Przehyby jest blisko, a droga łatwa. Mamy piękną pogodę i dobrą widoczność. To świetny dzień, żeby skorzystać z wieży widokowej. Wierzchołek Radziejowej prezentuje się teraz znacznie lepiej niż przed laty. Gdy zdobywałyśmy go w roku 2004, był zarośniętym, zaśmieconym miejscem, zwieńczonym podniszczonym betonowym słupem. Ta wątpliwa ozdoba tkwi tu nadal, ale już tak nie razi. Tym razem widać tu działalność ludzką w lepszym wydaniu: są ławeczki, tablica informacyjna, kosz na śmieci, no i wieża z piękną panoramą.

 

 

 (Po drodze mijamy miejsce, w którym stała „Szkoła nad obłokami” opisana przez Marię Kownacką w książce pod takimż tytułem. Pamiętam tę lekturę z dzieciństwa. Akcja „Rogasia z Doliny Roztoki” też toczy się w tych okolicach.), ale po pewnym czasie zaczyna się dłużyć. Robimy sobie przerwę w miejscu o sugestywnej nazwie Poczekaj.

Potem już tylko długie zejście do Rytra, ze wspaniałymi widokami, ale raczej męczące. Rytro, duża wieś z ruinami zamku, ma tę ciekawą cechę, że domy numerowane są tam bodajże w kolejności powstawania. Dzięki temu budynki o dwóch kolejnych numerach znajdować na przeciwnych krańcach miejscowości... Innymi słowy, nie ma mowy o tym, żeby trafić pod dany adres bez dokładnej instrukcji. Poszukiwanie naszej kwatery niemal przyprawiło nas o desperację. Ale wreszcie dotarłyśmy do celu i mogłyśmy świętować zakończenie kolejnego etapu wyprawy.