Na tegoroczną wyprawę ruszamy w skromnym, tylko dwuosobowym składzie: Joanna & Joanna. Reszta drużyny ugrzęzła w pracy i rozmaitych obowiązkach, ale Asia potrzebuje jeszcze czterech szczytów do skompletowania Korony Polski, a ja doszłam do wniosku, że potrzebuję łażenia po górach dla dobra ducha i ciała.
Przed nami tym razem najwyższe wzniesienia Gór Kamiennych, Kaczawskich, Izerskich oraz Karkonoszy, a przy okazji wiele miejsc do odwiedzenia i wrażeń do zdobycia.

Dzień 1. Wałbrzych – Sokołowsko – Schronisko Andrzejówka .
Przy kupowaniu biletów kolejowych jak zwykle dopada nas wątpliwość: wysiąść na stacji „Wałbrzych Miasto” czy „Wałbrzych Główny”?

 Ze schroniska Andrzejówka na Waligórę jest bardzo blisko i bardzo stromo. Fot. J. Gawryś.

Dzień 2. Andrzejówka – Waligóra (936 m n.p.m.) – Rybnica Leśna – Wałbrzych - Trzcińsko

Żółtym szlakiem z Andrzejówki na Waligórę jest tylko kwadrans drogi, ale za to ostrej, bo nachylenie tu, że ho-ho. Z poprzedniej wyprawy pamiętam, że stok po przeciwnej stronie jest łagodniejszy, ale my, zdobywszy pierwszy z zamierzonych wierzchołków, wracamy tą samą trasą i ruszamy szlakiem zielonym do Wałbrzycha. Po drodze mijamy kopalnię melafiru. Sam kamień nie olśniewa urodą, ale nazwę ma bajkową… Na jej cześć powstała więc opowieść Imię kota .W Rybnicy udaje się zajrzeć do zabytkowego kościółka św. Jadwigi – tylko na chwilę, bo wszyscy już wyszli z mszy i do wyboru miałyśmy: zrezygnować z oglądania albo poświęcić się kontemplacji w zamknięciu aż do następnej niedzieli. Na szczęście do Wałbrzycha trafił nam się autostop, bo długa droga szosą byłaby męcząca.

Zawsze dobre wrażenie robi na nas wałbrzyski rynek i okolice – odnowione, kolorowe kamienice, fontanny, kwiaty, czysto i wesoło. Warto zwiedzić Muzeum Okręgowe, zwłaszcza część prezentującą sudeckie minerały.Piękny jest neogotycki kościół Aniołów Stróżów, chociaż to, na czym wyświetlane są teksty pieśni, ma w tym wnętrzu posmak śmiałego kontrastu: na tle strzelistego ołtarza pyszni się czarny ekran, na którym rozbłyskają litery złożone z czerwonych żaróweczek.

Wieczorem odjeżdżamy pociągiem do Trzcińska i rozpoczynamy drugi etap podróży.

Dzień 3. Trzcińsko – Skopiec (724 m n.m.p.) i Baraniec – Wojcieszów – Trzcińsko

Tuż przy naszej kwaterze szumi Bóbr, a z okien pięknie prezentuje się podwójny szczyt Sokolika i Krzyżnej Góry czyli „biust Lollobrigidy”– charakterystyczny widok Rudaw Janowickich. Ale my nie wybieramy się tym razem w Rudawy, bardziej interesuje nas to, co po drugiej stronie – Góry Kaczawskie, nasz cel na dziś.

Z początku niebieskim szlakiem idzie się łatwo. Po przecięciu szosy wrocławskiej, na trawiastym zboczu, kończą się żarty, a zaczynają schody, choć nie z powodu jakiejś strasznej stromizny.

 Tu zaczynają się problemy ze szlakiem. W tle - Sokolik i Krzyżna. Fot. J. Gaczyńska.

Trasa jest łagodna, to szlak zaczyna robić głupie dowcipy – strzałka na drzewie wyraźnie pokazuje w prawo, a potem znaki zanikają razem ze ścieżką.

Po kwadransie błąkania się po łące jak pogubione owce, odkrywamy wreszcie niebieski znak w lesie kilkaset metrów powyżej owego samotnego drzewa – na wprost. Doszedłszy do wniosku, że ktoś przekręcił drzewo, wędrujemy dalej, ale znaki są rozmieszczone podejrzanie rzadko. Boleśnie brakuje ich na rozstajach i zakrętach. No, cóż, nie jest to najpopularniejsza trasa w Polsce. Poza samochodem leśnika i śladami działalności drwali, ludzi ani na lekarstwo. Potem, już na żółtym szlaku okazuje się, że drwale mogli mieć znaczący wpływ na jakość oznaczeń…

Dlaczego czasem trudno znaleźć szlak w lesie... Ścięte drzewo z oznaczeniem szlaku. Fot. J. Gawryś.

Udało nam się jednak dotrzeć na Skopiec i Baraniec.Choć są one prawie tej samej wysokości (jest nawet rzeczą sporną, czy to na pewno ten pierwszy jest wyższy), a ich wierzchołki dzieli kilkaset metrów ścieżką, jak na bliźniaki są wyjątkowo niepodobne. Najwyższy punkt Skopca tonie w leśnym gąszczu, a Baraniec jest łysy i zwieńczony potężnym przekaźnikiem.

Poranny pociąg wiezie nas do Jeleniej Góry . Jeleniogórskie stare miasto to cukiereczek, kolorowy od odnowionych (pewnie na obchodzone właśnie 900-lecie miasta) różnokształtnych kamienic i od czerwonych pelargonii w oknach. Na pastelowym rynku króluje Neptun i widmowy jeleń. (Nie wiemy, co tam robił. Gdy dziesięć dni później zajrzałyśmy na rynek przed złapaniem powrotnego pociągu, już go nie było. Może uciekł, jak to jeleń. Neptun został.)

Kierowca autobusu do Kowar pyta, czy znamy trasę, bo on nią jedzie pierwszy raz… Cóż, my także. Na szczęście z pomocą innych pasażerów udaje się trafić. Z Kowar w góry (szlak żółty, a potem zielony) wiedzie droga wyjątkowo parszywa – znów asfaltówka okazuje się dla piechura przekleństwem. Z ulgą wychodzimy na zwykłą, kamienisto-korzeniastą ścieżkę, chociaż ta jest bardziej stroma. Doprowadza nas ona na przełęcz Okraj , gdzie rozgaszczamy się w schronisku. Jak się okaże, panują w nim warunki dosyć górskie: zimna woda, materace z zapadliskiem pośrodku (tułów ląduje znacznie niżej niż nogi i człowiek składa się jak scyzoryk) i bardzo zimno w nocy.

Ale na razie jest jeszcze wcześnie, więc wybieramy się na niedługi spacer do sąsiadów: odkrywamy, że po czeskiej stronie jest istna kolonia eleganckich kwater i pensjonatów, przeznaczonych głównie dla narciarzy. Ścieżką edukacyjną wędrujemy przez urocze łąki do wioski Mala Upa. Cały czas popatruje na nas majacząca w oddali Śnieżka.

Kościółek w Malej Upie. Fot. J. Gawryś.

Przed nami całe Karkonosze, w tym, co tu kryć, najważniejszy szczyt wyprawy: Śnieżka. W miarę zbliżania się do celu coraz wyraźniej widać jej kopułę pokrytą zielono-szarą mozaiką kosodrzewiny i kamieni oraz UFO-podobną stację meteorologiczną na wierzchołku. Z początku podążamy po stronie czeskiej (granica biegnie granią) – znów trasą asfaltową, ale tym razem idzie się nieźle. Pogoda jest jak złoto, co oznacza, że mamy szczęście, biorąc pod uwagę tutejszy klimat – średnia roczna temperatura niewiele przekracza 0˚ C, śnieg leży przez 7 miesięcy, a burze i wichury szaleją cały rok  Droga jest chwilami męcząca, jednak gdy wchodzimy w piętro kosówki, myślę sobie - to lubię. Warto się gramolić w upale, targać pod górę ciężki plecak oraz własną niewysportowaną osobę: dzięki temu można stanąć w kosodrzewinowym labiryncie, wśród skał i głazów, pod ogromnym, wysokim niebem i spoglądać w zamglone doliny z ptasiej perspektywy.

Szczyt Śnieżki. Fot. J. Gawryś.

Schodzimy zatem po własnych śladach i do Domu Śląskiego idziemy niebieskim, tzw. Drogą Jubileuszową. Rozpościerające się z niej widoki zapierają dech w piersiach, ale zupełnie nie nadają się dla osób z lękiem przestrzeni… Potem już dość łagodnie wędrujemy niebieskim szlakiem ku schronisku Samotnia . Dzisiejsza droga, chociaż krótka, była dość męcząca, za to zejście w Kocioł Małego Stawu przypomina wkraczanie w rajską dolinę. Staw lśni granatem wśród rozsłonecznionej zieleni; nad nim piętrzą się skały i żleby, pod którymi jesteśmy malutkie – i to jest wspaniałe.Rozgaszczamy się w schronisku (wygodnie i czysto, a umywalki w pokojach to świetny wynalazek; nocleg jednak dobrze zamówić z wyprzedzeniem) i resztę dnia spędzamy na podziwianiu tego miejsca, pełnego jednocześnie uroku i majestatu.

Nieco niepokojące jest to, że skoro na tę nie całkiem bezpieczną i dość trudną (choć płaską) trasę tak łatwo dotrzeć od pobliskiego wyciągu na Szrenicę, to niektórzy trafiają tutaj nieprzygotowani i niespodziewanie dla samych siebie: w „miastowych” butach, bez mapy, nie bardzo wiedząc, dokąd ta droga wiedzie. Wyciąg jest zamykany już o 16.00, by nie stwarzać okazji do powrotów o zmierzchu. Zastanawiamy się jednak, czy popołudniowi klienci kolejki nie są bardziej narażeni na błąkanie się po nieznanych ścieżkach właśnie przez to, że łatwo przegapić ten ostatni kurs na dół.
A my, dość już zmęczone, docieramy szczęśliwie żółtym szlakiem do schroniska pod Łabskim Szczytem , które zasługuje na wszelkie pochwały: czyste, wygodne, starannie odnowione i z sympatyczną atmosferą.

Dzień 8. Schronisko Pod Łabskim Szczytem – Szklarska Poręba
Spod Łabskiego Szczytu można wybrać się na wycieczkę do ślicznych stawków w Śnieżnych Kotłach albo zejść do Szklarskiej Poręby przez Szrenicę. Wobec zapowiadanych burz i chmur nad głową (w nocy wiatr próbował pourywać kominy) decydujemy się jednak na szybkie zejście niebieskim szlakiem wprost do Szklarskiej. Nie kusi nas zwłaszcza trasa przez Szrenicę – z poprzedniej wyprawy w Karkonosze zapamiętałam krótką, ale wyłożoną chodnikiem i stromą drogę na Halę Szrenicką jako najgorsze chyba podejście w mojej karierze. Współlokatorka z pokoju pod Łabskim twierdzi, że w dół idzie się równie źle – nogi pędzą do przodu, a reszta nie nadąża! Schodzimy więc spokojnie przez mglisty las i przez resztę dnia rozkoszujemy się zaletami cywilizacji (basen w hotelu Las, sklep warzywny).
W Szklarskiej Porębie szczególnie godne polecenia jest muzeum mineralogiczne: nawet jeśli nie ma się bzika na punkcie kamieni, to te prezentowane tutaj fascynują i olśniewają. Jest także sekcja poświęcona dinozaurom.

Przeszedłszy Karkonosze, wyruszamy w drugie rozciągające się nad Szklarską pasmo, gdzie czeka ostatni brakujący w Asinej Koronie klejnocik: Wysoka Kopa. Idąc niebieskim szlakiem, na dobry początek wdrapujemy się na Wysoki Kamień, skąd można oglądać panoramę Szklarskiej. Mijamy kopalnią kwarcu „Stanisław”; lśniące, białe i różowawe kamienie, które leżą wokół, są bardzo kuszące ale twardo postanawiamy nie zbierać nawet „bardzo ładnych głazów” – jak zbierać, to już na całego, a jak się jest turystą plecakowym, to trzeba sobie narzucić pewną dyscyplinę w kwestii wagi bagażu.  
Trasa zupełnie inna niż w Karkonoszach: nie ma tu dramatycznych przewyższeń ani przepaści. Maszeruje się szeroką ścieżką wśród lasów, zagajników i jagodzisk. Pamiętam tę drogę z pierwszej wyprawy koronnej, sprzed dziesięciu lat: wtedy tknięte katastrofą ekologiczną Góry Izerskie pokryte były kikutami uschniętych drzew i całymi połaciami zielonych tubek, które chroniły młode nasadzenia. Teraz małe drzewka podrosły i krajobraz prezentuje się o niebo lepiej, więc, choć tu i ówdzie widać jeszcze ślady zniszczeń, nastraja to optymistycznie.

Wysoka Kopa leży poza szlakiem, ale nie jest to teren parku narodowego, dlatego pozwalamy sobie zboczyć ze szlaku i ruszyć ścieżką na szczyt. Nie wymaga to wspinaczki, Kopa jest łagodna, a droga od szlaku krótka. Krajobraz trochę księżycowy, ścieżka miejscami zanika. Wierzchołek nie jest oznaczony – same starannie wybieramy najwyższy punkt i świętujemy ukończenie Korony Polski przez kolejną zdobywczynię.

Wracamy do szlaku, a tam – z krzaków wyskakuje kot. Zadbany, wygląda zdrowo i bardzo jest przyjacielski. Trochę to dziwny widok, gdy jak okiem sięgnąć wokół tylko jagodziska i lasy, a do najbliższych ludzkich siedzib ładnych kilka kilometrów. Kot towarzyszy nam przez następne dwie godziny, aż do schroniska Chatka Górzystów. Trochę się o niego martwimy, ale w Chatce dowiadujemy się, że nie jest to żadna zagubiona istotka, tylko kot Bigos z Jakuszyc, znany z długodystansowych spacerów po okolicy.

Dzień 12. Świeradów Zdrój – zamek Czocha – Świeradów Zdrój

Świeradów jest istną Mekką niemieckich turystów i kuracjuszy. Jest także królestwem werand – prawie każdy dom ma taki wdzięczny ozdobnik.
Celem naszego przybycia tutaj jest zwiedzenie nieodległego zamku Czocha. Przestudiowawszy rozkład jazdy autobusów doszłyśmy jednak do pesymistycznych wniosków, zwłaszcza wobec ostatnich komunikacyjnych doświadczeń  –z dojazdem może być kłopot. Łatwiej dotrzeć do Czochy samochodem. Na szczęście nasza gospodyni uprzejmie proponuje, że nas podrzuci. Dzięki temu mamy jeszcze czas na małą wycieczkę na Sępią Górę – ze skałki na jej czubku można podziwiać miasteczko – no i na obiad na werandzie.
Zamek imponuje malowniczą bryłą. Chociaż jego historia sięga XIII wieku i jest odpowiednio zawiła, to po ostatniej wojnie jego wyposażenie (oczywiście łącznie z zawartością skarbca) zostało zrabowane w skomplikowanych okolicznościach. Z dawnego splendoru niewiele więc zostało. Po zamkowych wnętrzach oprowadzane są liczne wycieczki; zwiedzanie każdej komnaty zwieńczone jest podawanym z zawodową swadą żartem przewodnickim.
Wracamy przez Leśną, która zza szyb samochodu wygląda na zniszczone, ale urokliwe miasteczko. Przed nami ostatni nocleg, a jutro powrót znacznie dłuższy… do domu.

Zamek Czocha. Fot. J. Gawryś.